30-12-2019

Puberjongens lopen het grootste risico op vuurwerkletsel

Puberjongens zijn het vaakst slachtoffer van een vuurwerkincident. Deze conclusie trekt arts-onderzoeker Daan van Yperen, verbonden aan het Brandwondencentrum van het Maasstad Ziekenhuis en aan de afdeling traumachirurgie van het Erasmus MC, naar aanleiding van zijn onderzoek naar vuurwerkletsel. Vijftig procent van alle slachtoffers is jonger dan 16 jaar en negentig procent is man.

Van Yperen onderzocht in de regio Zuidwest-Nederland alle patiënten die zich tijdens de jaarwisseling van 2017 naar 2018 hebben gemeld met vuurwerkletsel op de Spoedeisende Hulp van de 12 regioziekenhuizen en bij het Brandwondencentrum van het Maasstad Ziekenhuis. Hij deed dit onder begeleiding van zijn copromotor traumachirurg van het Maasstad Ziekenhuis Kees van der Vlies en samen met het Erasmus MC en het Oogziekenhuis Rotterdam. Het afsteken van vuurwerk eindigde voor de tieners van het onderzoek met brandwonden, letsel aan hun handen of aan hun ogen. “Vuurwerkletsel bepaalt voor deze jongens de (on)mogelijkheden voor de rest van hun leven. Op het gebied van werk, sport of relatie. De impact van een vuurwerkongeval kan dus enorm zijn”, zegt Van Yperen.

Helft slachtoffers is omstander
Naast het feit dat veel jonge jongens slachtoffer zijn, laat het onderzoek ook zien dat de helft van de ongevallen is veroorzaakt door het vuurwerk van een ander. De andere helft door eigen gedrag. “Vuurwerk maakt iets roekeloos los bij mensen”, vertelt Van Yperen. “Het nodigt uit tot onveilig gedrag. Bijvoorbeeld het gooien van vuurwerk naar elkaar en omstanders, of het vasthouden van aangestoken vuurwerk in je hand.”

Milan Knol
Dat weet ook Milan Knol, een van de populairste YouTubers van dit moment:. Hij werkt mee aan de preventiecampagne die de Nederlandse Brandwonden Stichting is gestart.  Met zijn YouTube kanaal bereikt hij 1,34 miljoen abonnees. Dit zijn vooral middelbare scholieren. Milan was als puber zelf ook betrokken bij een vuurwerkincident. “Toen ik 13 was stak ik in de kerstvakantie vuurwerk af voor mijn huis. Een jongen van een jaar of 11 kwam naar me toe en vroeg mij om zijn vuurwerk ook aan te steken. Hij had een groot stuk bruin vuurwerk in zijn hand dat ik nog nooit had gezien. Toen ik het aanstak met mijn aansteeklont ontplofte het gelijk in de handen van de jongen. Ik weet nog dat zijn handen zwart waren. Meer heb ik niet gezien, want ik rende naar mijn moeder voor hulp. Ze vloog naar buiten, maar de jongen was al weg. We hebben hem nooit meer gezien. Ik vraag me nog steeds af hoe het met hem is afgelopen.”

Preventievlogs
Van Yperen is blij met het initiatief van de Nederlandse Brandwonden Stichting om dit jaar een aparte campagne te ontwikkelen voor tieners. “Soms zie je dat door vuurwerk een toekomstdroom in één nacht in duigen valt. En word je geen piloot of topsporter. Dat raakt me. Deze vloggers spreken dezelfde taal als de pubers waar wij ons zorgen over maken. Ik hoop echt dat de jongeren zich hierdoor aangesproken voelen en weten hoe ze vuurwerk veilig kunnen afsteken.”

Milan wil met zijn vlog vooral aandacht vragen voor het veilig afsteken van vuurwerk: “Weet wat je afsteekt en nooit iets afsteken vanuit je hand! Dat heb ik geleerd toen ik 13 was. En ik hoop dat mijn volgers dit van me willen aannemen.”

Hieronder de tips die in de vlogs van de Nederlandse Brandwonden Stichting gegeven worden: 

Wat heb je nodig?

Een vuurwerkbril (ook als omstander), een aansteeklont en een lanceerstandaard. Een plastic tas om je vuurwerk in te bewaren. Die vat niet snel vlam én kan je uit je hand laten vallen. Uiteraard steek je alleen legaal vuurwerk af.

Hoe houd je het veilig?

Tip 1: Draag geen brandbare kleding (nylon) en draag geen jas met wijde zakken of een capuchon. Ook een sterretje kan een grote brandwond veroorzaken wanneer het klem zit tussen jas en trui.

Tip 2: Afstand! Gebruik voor het afsteken een aansteeklont en hou altijd minimaal 8 meter afstand van het vuurwerk. Let daarbij ook op de windrichting en bijvoorbeeld bomen.

Tip 3: Steek nooit vuurwerk af vanuit je hand en gooi geen vuurwerk naar mensen of dieren.

Tip 4: Lees overdag al de gebruiksaanwijzing. We zien vaak dat er ongelukken gebeuren doordat het te donker is om te lezen. Dan staat bijvoorbeeld het vuurwerk ondersteboven. Weten wat je afsteekt voorkomt dit.

Tip 5: Steek vuurwerk dat niet afgaat nooit opnieuw aan en maak vuurwerkafval goed nat voor je het opruimt.

Bekijk de vlogs van Milan Knol en UberQuin via: https://bit.ly/2F6HDV0 (Milan) en https://bit.ly/2MDbvg8 (UberQuin)