Stemstoornissen

Er kunnen verschillende stemstoornissen ontstaan, waarbij de stem hees, schor, te laag, gevoileerd kan klinken of zelfs afwezig kan zijn. De oorzaken kunnen zowel functioneel als organisch zijn.

De stem De stem is het geluid dat ontstaat wanneer lucht in trilling wordt gebracht door de stembanden die zich in het strottenhoofd bevinden. De stembanden zijn twee symmetrische lipvormige witte plooien, samengesteld uit spier- en bindweefsel, bekleed met slijmvlies. De stem De stem is het geluid dat ontstaat wanneer lucht in trilling wordt gebracht door de stembanden die zich in het strottenhoofd bevinden. De stembanden zijn twee symmetrische lipvormige witte plooien, samengesteld uit spier- en bindweefsel, bekleed met slijmvlies.

Tijdens het ademen staan de stemplooien van elkaar af. Het openen en sluiten van de stemplooien gebeurt door verandering van de luchtdruk. Zo ontstaat trilling die effect heeft op de luchtstroom – er ontstaat geluid. Door de luchtdruk en de diverse spieren rondom de stembanden op verschillende wijze te gebruiken, wordt het stemgeluid beïnvloed.

Stemstoornissen - functioneel en organisch Functionele stemstoornissen worden veroorzaakt door foutief gebruik van de stem. Organische stemstoornissen ontstaan door afwijkingen aan het stemapparaat. Stemstoornissen - functioneel en organisch Functionele stemstoornissen worden veroorzaakt door foutief gebruik van de stem. Organische stemstoornissen ontstaan door afwijkingen aan het stemapparaat.

Logopedie bij stemstoornissen Soms zijn stemproblemen van voorbijgaande aard, bijvoorbeeld na overmatig stemgebruik op bijvoorbeeld een feestje of tijdens het sporten. Wanneer de problemen langer aanhouden, kan de logopedist worden ingeschakeld. Logopedie bij stemstoornissen Soms zijn stemproblemen van voorbijgaande aard, bijvoorbeeld na overmatig stemgebruik op bijvoorbeeld een feestje of tijdens het sporten. Wanneer de problemen langer aanhouden, kan de logopedist worden ingeschakeld.

De logopedist verricht (stem)onderzoek, stelt de logopedische diagnose en maakt een behandelplan. Zowel bij functionele als bij organische stemstoornissen. In de behandeling wordt aandacht besteed aan lichaamshouding, ademhaling (adembeweging en ademritme) en technieken voor ontspannen stemgeven. De logopedist gebruikt verschillende technieken en oefeningen. Daarnaast wordt advies gegeven over stemhygiëne (welke factoren van invloed kunnen zijn en eventueel vermeden moeten worden).

Onderzoek De logopedist neemt een stemonderzoek af om de mogelijkheden van de stem in kaart te brengen aan het begin van de behandelperiode. Aan het eind van de behandelperiode wordt dit onderzoek herhaald om de eventuele vooruitgang te kunnen beoordelen. Onderzoek De logopedist neemt een stemonderzoek af om de mogelijkheden van de stem in kaart te brengen aan het begin van de behandelperiode. Aan het eind van de behandelperiode wordt dit onderzoek herhaald om de eventuele vooruitgang te kunnen beoordelen.

Als de logopedist twijfels heeft of er geen verbetering van de stem waarneembaar is, kan de Keel-, Neus-, Oor-arts ingeschakeld worden. De KNO-arts zal een eventuele organische oorzaak, zoals een poliepje of stembandknobbeltjes, uitsluiten.

Soms kan het zo zijn dat patiënten zijn doorverwezen vanuit de KNO-arts met functionele of organische stemstoornissen. Dan is een controle-afspraak bij de KNO-arts wenselijk.

Behandeling In de behandeling wordt er gewerkt aan de lichaamshouding, ademhaling, stemtechnieken, adem, - en stemkoppeling, ontspanning van het lichaam en stemadviezen. Behandeling In de behandeling wordt er gewerkt aan de lichaamshouding, ademhaling, stemtechnieken, adem, - en stemkoppeling, ontspanning van het lichaam en stemadviezen.

Organische stemstoornissen, zoals stembandknobbeltjes of oedeem, kunnen veroorzaakt worden door verkeerd of overmatig stemgebruik of door roken. De logopedist geeft dan stem-hygiënische adviezen en/of stemtherapie.

Andere organische stemstoornissen kunnen chirurgisch behandeld moeten worden door de Keel-, Neus-, Oor-arts. Zoals een cyste, of poliep op de stemplooi.

Als er een operatie aan de stemplooien heeft plaatsgevonden, leert de logopedist u de restkwaliteit van de stem door oefeningen en stemtechnieken zo goed mogelijk te benutten.

Adviezen Hieronder enkele adviezen voor juist stemgebruik: Adviezen Hieronder enkele adviezen voor juist stemgebruik:

Niet fluisteren, bij voorkeur zacht spreken.
Vermijd roken en rokerige ruimtes.
Spreek niet te lang door op één adem.
Adem zo veel mogelijk door de neus.
Probeer zo min mogelijk de keel te schrapen, te hoesten en te kuchen.
Vermijd spreken in een lawaaierige ruimte.
Niet schreeuwen, gillen of krijsen.

Wilt u meer weten?

Logopedie Alle aandoeningen & ziektebeelden van A tot Z

Meer over Logopedie

Logopedie bij stemproblemen